زمانیکه رگهای خون رسان به مغز به هر دلیلی پاره یا بسته شوند، سلول های مغز از دریافت اکسیژن و غذا محروم می شوند،در این وضعیت فرد دچار سکته مغزی شده است. سکته مغزی یک وضعیت اورژانسی است، درمان فوری ضروری بوده و دریافت خدمات درمانی زود هنگام می تواند جلوی آسیب بیشتر و عوارض شدید و بالقوه سکته مغزی را بگیرد. فرد دچارئسکته مغزی ممکن است توانایی حرف زدن عادی را از دست داده و یا دچار فلج صورت، دست یا پا شود.
نتیجه سکته بسته به نوع آن و میزان آسیب به مغز، متفاوت است. سکته های کوچک تر ممکن است باعث مشکلات کوچک تر از جمله ضعف در دست و یا پا شود، درحالیکه سکته های بزرگتر می تواند باعث فلج شدن یک طرف بدن شود.
آیا سکته مغزی قابل پیشگیری و درمان است؟
خیلی از افراد کنجکاو هستند تا بدانند که آیا سکته مغزی قابل پیشگیری و درمان است یا خیر؟
خبرخوب این است که سکته مغزی می تواند پیشگیری و درمان شود. با کنترل عوامل ایجاد کننده فشارخون، بیماری های قلبی، چربی خون و بیماری قند، خودداری از کم تحرکی و چاقی، میتوان از سکته های مغزی پیشگیری کرد. همچنین در حال حاضر با پیشرفت علم پزشکی و بهره گیری ازروش های نوین، گام بزرگی در درمان سکته های مغزی برداشته شده است.
به کمک این روش های درمانی می توان گرفتگی عروق آن دسته از بیماران سکته مغزی را که قبل از چهار و نیم ساعت بعد از حمله سکته به مرکز درمانی رسانده شوند، برطرف کرده و به این ترتیب آسیب های ناشی از سکته را در بیمار کاهش داد.
به طور متوسط 10تا 15درصد افرادی که دچار سکته های مغزی می شوند در اثر این عارضه جان خود را از دست می دهند و 60تا 70درصد افراد، با درمان مناسب می توانند بدون کمک دیگران زندگی مستقلی داشته باشند.
چگونه بفهمیم فردی دچار سکته مغزی شده است؟
موثرترین راه برای جلوگیری از آسیب دائمی سکته مغزی این است که نشانه های حمله را شناسایی و سپس بلافاصله با حفظ خونسردی مراقبت های پزشکی را آغاز کرد.
آزمون سکته مغزی: حرف زدن، لبخند زدن، تکان خوردن
آزمون سکته مغزی به شناسایی علایم و نشانه های این بیماری کمک می کند.
چهره: از فرد بخواهید لبخند بزند. آیا یک طرف صورت بی حس است؟
بازوها: از فرد بخواهید دست هایش را با هم بالا ببرد. آیا یک دست پایین است؟
حرف زدن: از او بخواهید یک جمله ساده را تکرار کند. آیا در به یاد آوردن و بیان کلمات با دشواری روبرو است؟
آگاهی از علائم سکته مغزی چه اهمیتی دارد؟
نکته مهم این است که در قدم اول از علائم حمله سکته مغزی آگاهی داشته باشیم و به محض مشاهده آنها، سریع دست به کار شده و فورا با اورژانس 115 تماس بگیریم، به این ترتیب می توانیم از بروز یک سکته وسیع مغزی پیشگیری و جان خود یا اطرافیان را نجات دهیم.
بی حسی یا فلج ناگهانی صورت، دست یا پا در یک طرف از بدن، سردرگمی و مشکل در صحبت کردن از نشانه های فردی است که گرفتار سکته مغزی شده است. با اطلاع بموقع از سکته مغزی می توان خطرات، عوارض و مرگ ناشی از آن را کاهش داد.
به چه دلیل حملات مغزی گذرا (کاهش خونرسانی به مغز) مهم است؟
گاهی علایمی به علت تنگی رگ های خونرسان به مغز، به طور گذرا اتفاق می افتد که می توانند علایم و نشانه هایی مثل سکته مغزی ایجاد کنند. این حالت کوتاه مدت هیچ عارضه ای به جا نمی گذارند، اما معمولاً چند روز، چند هفته یا چند ماه قبل از یک سکته مغزی شدید رخ می دهند که باید به عنوان علایم هشدار دهنده مورد توجه قرار گیرند و به پزشک مراجعه شود یا با فوریت ها تماس گرفت تا از بروز سکته مغزی جلوگیری شود.
در صورت مشاهده علائم و نشانه های سکته مغزی بیمار باید تا رسیدن کمک پزشکی فعالیت نکند و با برانکارد یا صندلی چرخدار به مرکز درمانی منتقل شود. تشخیص و پاسخ درست و فوری به علایم می تواند زندگی فرد را نجات دهد.
چه زمانی پس از بروز سکته مغزی را باید زمان طلایی درمان محسوب کنیم؟
درصورت مشاهده یکی یا بیشتر از یکی از علایم سکته مغزی، در خود یا یکی از اطرافیان (حتی اگر علایم از بین رفتند و یا کم شدند) می بایست با اورژانس 111 تماس بگیرید و به پزشک مراجعه کنید. ثانیه ها برای فرد دچار سکته مغزی، مهم است، نباید زمان را از دست داد پس منتظر از بین رفتن علایم نشوید. برای بیشترین بهره وری در درمان، شما باید حداکثر تا جهارونیم ساعت بعد از ظاهر شدن اولین نشانه به بیمارستان مراجعه نمایید.
وقتی اکسیژن به مغز نمی رسد، مرگ سلول های مغز آغاز می شوند. در صورت اقدامات درمانی در زمان طلایی (تا 4/5 ساعت) پس از بروز سکته مغزی، می توان از گسترش آسیب دیدن مغز کاست. وقتی بخشی از بافت مغز از میان می رود، اندام هایی از بدن که توسط بافت قسمت های از میان رفته مغز کنترل می شدند، از کار می افتند.
بیشتر شانس بهبودی در این است که سکته هرچه زودتر مورد تشخیص و درمان قرار گیرد.
درمان سکته مغزی فقط در 5.4 ساعت اول امکان پذیر است!
به این ترتیب بیشتر افراد دچار سکته مغزی، می توانند با درمان مناسب به زندگی عادی باز گردند، به شرط آنکه:
صدای سکته مغزی را بشنویم!
علائم سکته مغزی (اختلال تکلم، فلج دست و فلج صورت) را بخاطر بسپاریم.
نکته: درمان سکته مغزی فقط در 4/5 ساعت اول امکان پذیر است!
با تشخیص به موقع علائم سکته مغزی، تماس فوری با اورژانس 115 و مراجعه به موقع برای دریافت خدمات درمانی از معلولیت و مرگ ناشی از آن جلوگیری کنید.
