دیابت و زمان مراجعه به پزشک
از آنجایی که به محض دیدن بعضی علایم مشکوک زیر باید به پزشک مراجعه کرد ادامه این مطلب کمک زیادی در مراجعه به موقع به پزشک خواهد کرد.
زمان مراجعه به پزشک
علایم بیماری خود را یادداشت کنید تا بتوانید در تماس تلفنی با پزشک ، علایم خود را توضیح دهید. در زیر علائم رایجی را که با مشاهده آن باید با پزشک معالج مشورت نماید،آورده ایم . بهتر است با دیدن این مشکلات درطی 72 ساعت آتی به پزشک مراجعه کنید:
- هر گونه تروما (آسیب ) به پاها حتی اگر بسیار ناچیز باشد نیاز به معاینه ی پزشکی دارد. حتی جراحت های کوچک می تواند به عفونت های جدی بیانجامد.
- درد ملایم تا متوسط موقت در پاها علامتی جدی نیست ، اما دردهای ثابت هرگز طبیعی نیستند و باید انها را جدی تلقی کرد.
- تاول، جراحت یا زخم جدید با اندازه ی کمتر از یک اینچ (54/2 سانتی متر) می تواند به یک مشکل جدی تبدیل شود.
- هر ناحیه ی گرم ، قرمز یا متورم بروی پاها می تواند علامت اولیه عفونت یا التهاب باشد.توجه به این علایم اولیه می تواند از بروز عوارض جدی پیشگیری کند.
- درد، قرمزی و تورم اطراف ناخن های پا می تواند نشانه ای از رشد ناخن در گوشه ی آن باشد . این مسئله یکی از عوامل عفونت و قطع پا در افراد دیابتی است. تشخیص زود هنگام و درمان
سریع آن بسیار مهم و ضروری است.
- بی حسی جدید یا دائمی در پاها می تواند علامتی از تخریب عصب دیابتی (نوروپاتی ) یا اختلال در گردش خون در پاها باشد. هر دو این شرایط سبب قرار دادن بیمار در معرض خطر ابتلا به عوارض جدید از جمله عفونت و قطع عضو می شود.
- مشکل در راه رفتن می تواند به دلیل آرتریت دیابتی(charcot’s joints)باشد که معمولاً علامت گرفتگی غیر طبیعی یا فشار بروی پا یا نامناسب بودن کفش ها می باشد . مداخلات اولیه کلید اصلی پیشگیری از ایجاد مشکلات جدی پا از جمله زمین خوردن، جراحت پوست اندام انتهای (پا) و عفونت می باشد.
- خارش دائمی پاها علامت عفونت قارچی یا خشکی پوست است که هر دو این موارد می تواند به ایجاد عفونت منجر گردد.
- تشکیل پینه یا میخچه بروی پا را باید جدی گرفت و باید این ضایعات زیر نظر متخصص از روی پا برداشته شوند. از دستکاری یا برداشتن این ضایعات در خانه یا بوسیله ی اسیدهای ضعیف .
- تب به دمای بیش از 37 درجه سانتی گراد یا 98.6درجه ی فارنهایت اطلاق می شود وجود تب همراه با سایر علایم یا حتی تب به تنهایی ، باید سریعاً به پزشک گزارش شود.
معمولاً میزان تب با شدت عفونت، مرتبط نمی باشد. بیمار می تواند تب نداشته باشد یا تب پائینی داشته باشد ولی به یک عفونت جدی مبتلا باشد به همین علت بیماران دیابتی باید در مورد وجود تب حساس باشند.
چنانچه زمان و موقعیت بیمار اجازه دهد باید علایم بیمار، داروهایی که مصرف می کند، آلرژی به انواع داروها، نام پزشک معالج و شماره ی تلفن تماس را یادداشت کرده و بیمار را به بخش اورژانس بیمارستان ارجاع داد.این اطلاعات می تواند کمک بزرگی به پزشکان بخش اورژانس در ارزیابی ودرمان مشکلات بیمار باشد.
علایم زیر نیاز به توجه جدی پزشکی به مشکلات پا دارد:
- درد شدید درهر قسمتی از پا که معمولاً علامت کاهش شدید گردش خون در پا ، عفونت جدی یا تخریب شدید عصب (نوروپاتی ) است.
- هر گونه بریدگی در پاها که دارای خونریزی مشخص باشد نیاز به ضد عفونی ودرمان سریع دارد.
- هر گونه زخم عمیق بروی پا (سوراخ شدن پا بوسیله ی میخ یا جای گاز گرفتگی سگ یا گربه ) مستعد ایجاد عفونت شدید است.
- گسترش قرمزی در اطراف زخم بروی پا می تواند نشانه ی پخش شدن عفونت دربافت باشد.
چنانچه به دیابت مبتلا هستید اما دمای بدن شما تقریباً همواره 38.6درجه ی سانتی گراد است و هیچ علامت مشخصی ندارید باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کنید تا منشا ایجاد تب را شناسایی کرده و سریعاً تحت درمان قرار گیرید.
به این علت که معمولاً درجه ی تب با شدت بیماری مرتبط نیست افراد دیابتی باید حتی در صورت مشاهده تب خفیف به پزشک مراجعه کنند.
پزشک ممکن است آنتی بیوتیک تجویز نماید اما ممکن است آنتی بیوتیک نیز تجویز نکند زیرااکثر عفونت ها، ویروسی هستند و نیاز به مصرف آنتی بیوتیک ندارد.
- تغییر در وضعیت ذهنی وهوشیاری فرد می تواند علامت عفونت تهدید کننده ی حیات باشد و می تواند منجر به ازدست دادن پا گردد. تغییر و کاهش هوشیاری می تواند نشانه ی بالا رفتن یا افت قند خون باشد که این حالات در هنگام وجود عفونت شایع است.
معاینات و آزمایشات
ارزیابی پزشکی شامل سابقه ی پزشکی ، معاینات فیزیکی و همچنین آزمایشات ، عکس اشعه ی xبرای بررسی وضعیت گردش خون در پاها و مشاوره با متخصصین می باشد:
سابقه ی پزشکی ومعاینات فیزیکی:
ابتدا پزشک از بیمار درمورد علایم ونشانه ها سوالاتی میکند و سپس به معاینه ی علایم می پردازد . این معاینات میتواند شامل بررسی علایم حیاتی بیمار( دما، نبض، فشار خون و سرعت تنفس)، معاینه ی حس در پاها، بررسی میزان گردش خون در پاها و بررسی کلی هر ناحیه مشکل دار باشد.
برای زخمها و جراحت های اندام های انتهای، معاینات می توانند شامل بررسی عمق زخم با استفاده از یک پروب و دبریدمان جزئی زخم (تمیز کردن یا بریدن بافتهای مرده ) باشد که برای بررسی وضعیت زخم ضروری است.
آزمایشات بالینی
پزشک معالج با در خواست آزمایش کامل خون (شمارش CBC)به بررسی وجود عفونت وشدت آن می پردازد. بالا بودن یا پایین بودن تعداد گلبولهای سفید خون نشانه ی وجود عفونت می باشد. پزشک معالج می تواند بااستفاده از قند سنج یا آزمایش خون در آزمایشگاه مقدار قندخون بیمار را اندازه گیری نماید.
بسته به شدت و وخامت مشکل بیمار، پزشک می تواند آزمایشات بررسی عملکرد کلیه ها ،بیوشیمی خون (الکترولیت ها)، آزمایشات آنزیم های کبدی و آنزیم های قلبی را برای بررسی عملکرد سایر سیستم های بدن برای مقابله با عفونت های جدی درخواست نماید.
عکس اشعه ی X
مطالعه ی و بررسی عکس پا می تواند به ارزیابی علایم تخریب استخوانها یا آرتریت ، تخریب به علت عفونت و وجود جسم خارجی در بافت نرم کمک کند. وجود گاز در بافت های نرم می تواند علامت گانگرن(یک مشکل جدی تهدید کننده حیات) یا قطع عضو به دلیل عفونت باشد.
اولتراسوند(سونوگرافی)
پزشک معالج به منظور بررسی جریان خون در سرخرگها و سیاهرگهای اندام های انتهایی ممکن است درخواست اولتراسوند داپلر برای بیمار بدهد.
این روش یک روش غیر تهاجمی بدون درد است که با حرکت یک پروب بروی رگهای خونی اندام های انتهایی انجام می شود.
مشاوره
پزشک معالج شما ممکن است مشاوره ی جراح عروق و ارتوپد یا هر دو را در مورد بیمار درخواست کند. این متخصصین در مورد عفونتهای اندام های انتهایی درافراد دیابتی ، مشکلات استخوانها و گردش خون تخصص دارند.
آنژیوگرام
چنانچه پزشک جراح عروق تشخیص دهد که میزان گردش خون در اندام های انتهایی کم است با تهیه ی آنژیوگرام قبل از جراحی می تواند به بهبود گردش خون کمک کند.
برای تهیه ی آنژیوگرام یک کتتر را وارد سرخرگ کشاله ی ران کرده و یک ماده ی رنگی را وارد رگ می کنند و از طریق اشعه ی Xاز آن عکس می گیرند . این عکس به جراح کمک می کند تا محل بسته شدن عروق را یافته و از طریق عمل بای پس ، گرفتگی عروق را برطرف کند. برای تهیه ی آنژیوگرام از بی حسی موضعی ویک سدیتیو جزئی برای عبور لوله از رگ استفاده می شود.(IV line).
