سرطان حنجره چیست؟

زمان لازم برای مطالعه این مطلب: 7 دقیقه

 

سرطان حنجره چیست؟

سرطان حنجره (Cancer of the larynx)

 

سرطان حنجره غالبا از نوع سلول سنگفرشی بوده و ممکن است در منطقه گلوت، طنابهای صوتی (دو سوم موارد) ، بالای گلوت و زیر گلوت رخ دهد. در صورت تشخیص به موقع، این سرطان قابل درمان است.

عوامل خطرساز عبارتند از: جنس مذکر،سن 50 تا 70 سال، مصرف تنباکو(با تدخین)، مصرف الکل ،استفاده بیش از حد از طنابهای صوتی، لارنژیت مزمن، تماس با کارسینوژنهای صنعتی، کمبود تغذیه ای(ریبوفلاوین) و استعداد خانوادگی.

 

تظاهرات بالینی

• خشونت صدا که در نوع گلوتیک زود مشخص می شود.
• دد و سوزش گلو به هنگام مایعات داغ و آب میوه های اسید سیتریک دار.
• توده ای ممکن است در گردن لمس شود.
• علایم بعدی شامل اشکال در بلع ،تنگی نفس،خشونت صدا، تنفس بدبو و انسداد یا ترشح یک طرفه بینی است.
• بزرگی غدد لنفاوی گردن، کاهش وزن، ناتوانی عمومی و دردی که به نواحی گوش تیر می کشد ممکن است مطرح کننده متاستاز باشد.

 

ارزیابی تشخیصی

• معاینه لارینگوسکوپی غیر مستقیم
• معاینه لارینگوسکوپی مستقیم با بیهوشی عمومی
• بیوپسی بافت مشکوک و مرحله بندی با استفاده از طبقه بندی TNM
• سایر آزمونها، CT اسکن، MRI برای بررسی ادنوپاتی، PET برای ردیابی موارد تومور پس از درمان،

 

درمان طبی

درمان براساس وضعیت بدخیمی متفاوت است. انتخاب های موجود شامل پرتودرمانی شیمی درمانی و جراحی با ترکیبی از اینهاست.

• دندانها را به طور کامل معاینه کنید تا بیماریهای دهانی قبل از عمل جراحی رفع شوند،
• اگر تنها یک طناب درگیر بوده و متحرک باشد، پرتودرمانی نتایج عالی دارد. می توان از آن پیش از جراحی برای کوچک کردن تومور یا اقدام تسکینی استفاده کرد.
• برداشتن ناکامل حنجره در مراحل اولیه سرطان گلوت با درگیری یک طناب صوتی نتایج خوبی در پی دارد.
• برداشتن حنجره از بالای گلوت (افقی) برای برخی از تومورهای بالای گلوت به کار می رود. مزیت مهم این درمان، حفظ صداست. طنابهای حقیقی و تای دست نخورده می‌مانند.
• برداشتن بخشی از حنجره به طور عمودی را زمانی انجام میدهند که تومور به ماورای باشد طناب صوتی ولی کمتر از یک سانتی متری ناحیه زیرگلوت گسترش یافته باشد.
• در مواردی که تومور گسترش زیادی یافته با عود کند برداشتن کامل حنجره انجام می گردد. جراحی رادیکال گردن توصیه می شود. بیمار صدای خود را از دست میدهد ولی بلع طبیعی خواهد داشت
• گفتار درمانی در صورت لزوم: صحبت از راه مری، حنجره الکتریکی، یا یونکسیون نای – مری

 

اقدامات پرستاری در بیماری که تحت لارنژکتومی قرار گرفته است

به اقدامات پرستاری از بیمار مبتلا به سرطان تحت مراقبت پرستاری در زمینه رژیم های درمانی مراجعه شود.

 

بررسی

• خشونت صدا، گلودرد، تنگی نفس، اشکال در بلع، درد و سوزش گلو را ارزیابی کنید.
• گردن را از نظر تورم لمس کنید.
• توانایی بیمار را در شنیدن، دیدن، خواندن و نوشتن ارزیابی کنید، در صورت لزوم با متخصص گفتار درمانی مشورت کنید.
• امادگی روحی بیمار را مشخص کرده، سازگاری و همکاری بیمار و خانواده او را ارزیابی نموده، حمایت مؤثری از آنها داشته باشید.

 

تشخیص های پرستاری

• کمبود آگاهی در مورد روش جراحی و دوران بعد از عمل.
• اضطراب مرتبط با تشخیص سرطان و جراحی قریب الوقوع.
• ناتوانی در پاکسازی مجاری هوایی مرتبط با تغییرات حاصله از عمل جراحی.
• اشکال در ارتباط کلامی در رابطه با برداشتن حنجره و ادم.
• تغییر وضعیت تغذیه، کمتر از نیازهای بدن در رابطه با مشکلات ناشی از بلع.
• اختلال در مراقبت شخصی مرتبط با مراقبت های بعد از عمل.
• اختلال عدم پذیرش برنامه های توانبخشی و حفظ اقدامات درمانی در منزل.

 

مشکلات جانبی/ عوارض احتمالی

مشکلات احتمالی که ممکن است ایجاد شوند شامل:

• دیسترس تنفسی (هیپوکسی، انسداد مجاری هوایی، ادم نای)
• خونریزی
• عفونت
• صدمه به زخم

 

برنامه ریزی و اهداف

اهداف اصلی عبارتند از دستیابی به آگاهی کافی، کاهش اضطراب، باز نگه داشتن راه اهوایی، بهبود ارتباط، رسیدن به شرایط مطلوب از نظر تغذیه و دریافت مایعات، بهبود تصویر ذهنی از بدن و اعتماد به نفس، مراقبت شخصی، همکاری در برنامه های توانبخشی، برنامه درمانی در منزل، پیشگیری از بروز عوارض.

 

مداخلات پرستاری آموزش به بیماران

• درک نادرست بیمار را اصلاح کنید. به بیمار و خانواده موارد آموزشی را در مورد جراحی (به صورت کتبی یا با وسایل دیداری شنیداری) برای مرور و تأکید ارائه دهید.
• برای بیمار توضیح دهید که صدای طبیعی خود را از دست خواهد داد.
• به بیمار اطمینان دهید که با برنامه های توانبخشی می تواند فعالیت بیشتری داشته باشد.
• تجهیزات و درمان های بعد از عمل را مرور کنید.
• تمرین سرفه و تنفس عمیق را به بیمار آموزش دهید.

 

 

کاهش اضطراب و افسردگی

• بیمار را از نظر روحی بررسی کرده، فرصتی برای بیان احساسات خودش به او بدهید. با او همدردی نموده، به سوالات او جواب کامل بدهید.
• ترتیب ملاقات بیمار را با کسانی که قبلا مورد عمل برداشتن حنجره قرارگرفته اند. بدهید تا وضعیت موجود را بپذیرد و بداند که احتمال توانبخشی موفق در او وجود دارد.

 

باز نگه داشتن مجاری هوایی

• بیمار را بعد از به هوش آمدن در وضعیت نشسته یا نیمه نشسته قرار دهید.
• بیمار را تشویق نموده که چرخش داشته و نفس های عمیق بکشد. در صورت نیاز از ساکشن استفاده شده و بیمار هرچه زودتر به داشتن تحرک تشویق شود.
• علائم و نشانه های دیسترس تنفسی و هیپوکسی را زیر نظر بگیرید: بی قراری تحریک، گیجی، تا کی پنه، تاکیکاردی، استفاده از عضلات فرعی تنفسی و کاهش سطح اشباع اکسیژن.
• انسداد را بلافاصله با ساکشن رفع کنید و به بیمار بگویید که سرفه کند و نفسهای عمیق بکشد.
• در صورت عدم موفقیت اقدامات پرستاری در بهبود وضعیت تنفسی، با پزشک فور تماس بگیرید.
• داروهای تضعیف کننده دستگاه تنفس را با احتیاط مصرف کنید و نارسایی تنفسی را زیر نظر بگیرید.
• روش های مراقبتی لوله لارنگکتومی، همانند لوله تراکئوستومی است.
• محل سوراخ را روزانه طبق دستور تمیز کنید.

 

برقراری ارتباط و گفتاردرمانی

• یک روش ارتباطی برای بیمار فراهم کنید مانند تخته نوشتاری یا برقراری ارتباط با اشاره دست.
• برای گرفتن IV از دستی که نمی نویسد استفاده کنید.
• اگر بیمار نمی تواند بنویسد از روش های دیگر نظیر اشاره دست یا صفحات حاوی تصویر استفاده کنید.
• با مشاوره با متخصص گفتاردرمانی و خانواده، بهترین شیوه را برای برقراری ارتباط بیابید.
• به بیمار در باره روش های متفاوت ارتباط آگاهی دهید. از جمله صحبت کردن از راه مری، حنجره الکتریکی و سوراخ بین نای و مری.

 

 

برقراری تغذیه کافی

• بیمار برای ۱۰ تا ۱4 روز باید چیزی از راه دهان نخورد و منبع تغذیه دیگری باید فراهم شود مثل: مایعات از راه وريد، تغذیه رودهای و تغذیه کامل غيرداني (TPN). این روش ها را برای بیمار و خانوادهاش توضیح دهید.
• تغذیه خوراکی بیمار باید با غذاهای نیمه جامد که به راحتی دارند شروع شود. از غذاهای شیرین که بزاق را زیاد کرده و اشتها را کاهش می دهد باید خودداری کرد. در صورت تحمل بیمار می توانید غذاهای جامد را شروع کنید
• به بیمار آموزش دهید که دهان را به طور مکرر با آب ولرم شسته و مسواک بزند.
• دشواری بلع (به ویژه با خوردن) را با پزشک گزارش دهید.

 

بهبود اعتماد به نفس

• بیمار را تشویق به بیان احساسات خود در مورد تغییرات ناشی از جراحی (ترس، عصبانیت افسردگی و تنهایی) را بیان کند. شنونده خوبی باشید و خانواده و بیمار را حمایت کنید.
• در مورد لوله ها، پانسمان ها و درنها برای بیمار توضیح دهید.
• برخورد مثبت یا بیمار داشته باشید و به او اجازه دهید که در برنامه های مراقبتی تا حد امکان شرکت کند.
• بیمار را به مراکز حمایتی نظیر صدای جدید، من می توانم سازگار شوم و … ارجاع دهید.

 

کنترل و درمان عوارض جانبی عوارض بعد از عمل

عوارض پس از جراحی خارج کردن حنجره عبارتند از دیسترس تنفسی (هیپوکسی انسداد مجاری هوایی، ادم تای)، خونریزی، عفونت و آسیب به زخم.

• به قسمت قبلی درباره مراقبت از مجاری هوایی مراجعه کنید.
• به پوست سرد، رنگ پریده و مرطوب توجه کنید که می تواند دال بر خونریزی فعال باشد.
• به درناز زخم توجه کنید و میزان آن را ثبت کنید.
• در صورت بروز هرگونه خونریزی فعال، با پزشک تماس بگیرید.
• تغییر علائم حیاتی را زیر نظر بگیرید: افزایش نبض، کاهش فشار خون، تنفسهای سریع و عمیق.
• علائم و نشانه های ابتدایی عفونت را در نظر بگیرید: تغییر در نوع درناژ زخم. افزایش قرمزی یا حساسیت به لمس، درناژ چرکی، بوی نامطبوع و افزایش درناز زخم.
• محل استومی را از نظر اسيب به زخم، هماتوم و خونریزی زیر نظر بگیرید و تغییرات عمده را به جراح گزارش دهید.
• به دقت بیمار را زیر نظر بگیرید، به ویژه از نظر خونریزی کاروتید.

 

هشدار پرستاری

بعد از عمل جراحی پرستار باید مراقب بروز عوارض جدی ناشی از بارگی سرخرگ کاروتید باشد. در صورت بروز این ضایعه باید فشار مستقیم بر روی شریان وارد آورده، درخواست کمک نموده و بیمار را از نظر روحی آرام کرد تا این که سرخرگ بسته شود.

 

ترویج مراقبت متمرکز در خانه و جامعه آموزش مراقبت از خود به بیماران

• به مجرد کسب توانایی بیمار آموزش بعد از ترخیص را فراهم کنید.
• اطلاعات بیمار را در مورد مراقبت از خود بررسی کنید. به بیمار و خانواده اطمینان دهید که آنها می توانند روشها را یاد بگیرند و بر آن تسلط یابند.
• اطلاعات اختصاصی را درباره چگونگی مراقبت از محل تراکئوستومی، مراقبت از زخم و بهداشت درمان ارائه دهید.
• سوراخ محل عمل را از ترشحاته پاک کنید. پوست دور سوراخ را روزی دو بار بشوییلم در صورت وجود ترشحات خشک شده، محل سوراخ را با پماد غیرچوب نرم کنید.
• به بیمار آموزش دهید که محیطی با رطوبت مناسب ایجاد کند، و مایعات بنوشد.
• اطلاعاتی درباره کاهش حس چشایی و پویایی بعد از عمل به بیمار بدهید.
• آموزش های لازم از نظر پیشگیری از ورود آب به هنگام استحمام را به بیمار بدهید.
• بیمارانی که رنگکتومی شده اند نباید شنا کنند زیرا خطر غرق شدن وجود دارد.
• از ورود اسپری های مو، افتادن مو و پودرها به داخل سوراخ جلوگیری شود.
• فعالیت خود را تنظیم کند زیرا به هنگام خستگی مشکلات زیادی در صحبت کردن خواهد داشت.

 

تداوم مراقبت

• بیمار را ترغیب کنید که با پزشک خود جهت معاینات فیزیکی و مشاوره به طور منظم ملاقات کند.
• به خانواده بیمار درباره چگونگی تنفس دهان به استومی آموزش دهید و پیام های اورژانس برای پلیس، آتش نشانی و سایر مراکز خدماتی را به صورت از قبل ضبط شده در اختیار بیمار بگذارید.
• برای آموزش و بررسی وضعیت بیمار (پیگیری) و کمک به خانواده و بیمار، آنها را به مراکز مراقبت در منزل ارجاع دهید.

 

ارزشیابی برآیندهای مورد انتظار در بیمار

• آگاهی بیمار در سطح مطلوب است. بیمار از روند جراحی و خود مراقبتی لازم کاملا مطلع است.
• اضطراب و افسردگی به حداقل رسیده است.
• مجاری هوایی تمیز است.
• به منظور تعویض و تمیز کردن لوله لارنژکتومی، از روش درست، ایمن و کاربردی استفاده می کند.
• بیمار از روش های برقراری ارتباط به خوبی استفاده می کند.
• میزان تغذیه و مصرف مایعات متعادل است.
• بیمار تصویر ذهنی مناسبی از خود داشته و سطح اعتماد به نفس و خودباوری مطلوب است.
• هیچ عارضه ای دیده نمی شود.
• بیمار برنامه های نوتوانی را به خوبی رعایت می کند.